เมื่อพูดถึงอึ ใครหลายคนอาจร้องอี๋ แต่สำหรับคุณแม่ที่เลี้ยงลูกแบบ Advance แล้วย่อมรู้ดีว่าอุจจาระของลูกนั้นเป็นตัวชี้วัดสุขภาพกันเลยทีเดียว เพราะฉะนั้นคุณแม่จึงต้องหมั่นสังเกตสีอุจจาระ และลักษณะอุจจาระของลูก เพราะหากอุจจาระมีความผิดปกติ นั่นอาจเป็นสัญญาณอันตรายที่บ่งบอกว่าเด็กๆ กำลังป่วยอยู่ก็ได้ 

ลักษณะของอุจจาระ ชี้วัดสุขภาพของลูก

อุจจาระสีน้ำตาล แสดงว่าลูกเราสุขภาพแข็งแรง เพราะสีอุจจาระที่มีสีน้ำตาลเป็นสีปกติของอุจจาระ เกิดจากการทำงานของน้ำดีในตับที่ทำหน้าที่ย่อยไขมัน ทำให้อุจจาระออกมาเป็นสีน้ำตาล

อุจจาระสีเหลือง ถ้าเป็นสีเหลืองทั่วไปถือว่าปกติ แต่หากสีอาจาระสีเหลือง มีความมันและกลิ่นเหม็นอาจเป็นสัญญาณบอกว่าร่างกายกำลังขาดน้ำดีอยู่ นอกจากนี้อุจจาระสีเหลืองยังเป็นสัญญาณบอกถึงโรคในช่องท้องที่เกิดจากการย่อยโปรตีนจำพวกกลูเตนที่อยู่ใน ขนมปัง ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ด้วยเช่นกัน

อุจจาระสีเขียว เกิดจากโรคท้องร่วง เพราะอาหารที่ลูกกินเข้าไปไหลผ่านช่วงลำไส้เร็วเกินไปจนร่างกายไม่สามารถย่อยน้ำดีได้ ทำให้อุจจาระออกมาเป็นสีเขียวนั่นเอง นอกจากนี้ยังมีอาหารและยาบางอย่างที่ทำให้อุจจาระเป็นสีเขียวได้ เช่น อาหารเสริมธาตุเหล็ก ผักใบเขียว หรืออาหารที่ใส่สีสังเคราะห์ เช่น ชาเขียว

อุจจาระสีแดง อย่าเพิ่งตกใจว่าสีแดงนั้นมาจากเลือด เพราะจริงๆ แล้วอาจเป็นสีที่มาจากอาหารที่ลูกกินเข้าไปก็ได้ เช่น บีทรูท แครนเบอร์รี่ แก้วมังกรสีแดง เป็นต้น

อุจจาระสีดำ เป็นไปได้ว่าคุณแม่ให้ลูกกินอาหารที่มีธาตุเหล็กมากเกินไป หรือลูกอาจมีปัญหาเลือดออกในทางเดินอาหาร ซึ่งหากแน่ใจว่าไม่ได้ให้ลูกกินอาหารที่มีธาตุเหล็กเยอะเกินไป ควรรีบพาไปพบคุณหมอเพื่อตรวจดูอาการค่ะ

อุจจาระเป็นสีขาวซีด สีอุจาระที่เป็นสีขาวซีดหรือสีเหมือนขี้เถ้า เกิดจากการอุดตันของทางเดินท่อน้ำดี ทำให้น้ำดีไม่สามารถเข้าสู่ลำไส้ได้ มักพบในคนที่เป็นนิ่ว หรือเนื้องอกในท่อน้ำดี หรือเด็กที่มีความผิดปกติตั้งแต่กำเนิดเมื่อพบอุจจาระสีนี้ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์ทันที

อุจจาระมีกลิ่นเหม็น ถ้าลูกมีอุจจาระเหลวพร้อมกับมีกลิ่นเหม็นมาก สาเหตุมักมาจากโรคท้องเดิน แต่ถ้าเป็นกลิ่นปกติหรือกลิ่นคล้ายกับอาหารที่กินเข้าไปก็เป็นภาวะปกติค่ะ

อุจจาระเหลวมีน้ำปน สาเหตุมาจากระบบการย่อยไม่ดี ทานอาหารที่ไม่สะอาด หรือมีโรคติดเชื้อ ทางที่ดีคุณพ่อคุณแม่ควรพาลูกไปพบคุณหมอทันที เพราะถ้าลูกถ่ายบ่อยเกินไปอาจเกิดภาวะขาดน้ำก็เป็นได้

อุจจาระคล้ายดินร่วน เหลว เกิดจากการใช้ยาระบายหรืออาหารที่มีฤทธิ์เป็นยาระบายทำให้ลำไส้ใหญ่บีบตัวเร็ว ถ้าท้องเสียมากๆ จะมีสีเขียวด้วย

อุจจาระมีเลือดปน โดยเป็นการปนปื้อนด้านนอกไม่ได้ปนในเนื้ออุจจาระ แสดงว่าเป็นเลือดจากภายนอก อาจเกิดจากแผลบริเวณทวารหนัก สาเหตุเนื่องมาจากอาการท้องผูก ทำให้อุจจาระเป็นก้อนแข็งเมื่อเบ่งออกมาจึงครูดบริเวณทวารหนักของลูกจนเลือดออก

อุจจาระมีมูกปนเลือด เกิดจากความผิดปกติของลำไส้หรือท้องเดินชนิดรุนแรง ซึ่งก่อนที่ลูกจะอุจจาระออกมาเป็นเช่นนี้จะมีอาการปวดบิด เพราะฉะนั้นต้องรีบพาลูกไปพบแพทย์โดยด่วน

อุจจาระเป็นก้อนแข็งๆ ในกรณีที่ลูกอุจจาระเป็นปกติมาตลอด แล้วคุณแม่กลับพบว่าลักษณะของอุจจาระเปลี่ยนไปเป็นก้อนแข็ง อาจเป็นเพราะลูกกำลังไม่สบายหรือป่วยเป็นหวัดอยู่ เนื่องจากเชื้อโรคที่อยู่ในร่างกายอาจทำให้ลูกเบื่ออาหาร และลำไส้ทำงานน้อยลง

นอกจากนี้ถ้าอุจจาระของลูกมีลักษณะเป็นก้อนเล็กๆ แข็ง และแห้ง บอกได้เลยว่าลูกคุณแม่กำลังมีอาการท้องผูกอยู่ค่ะ

สาเหตุที่ลูกท้องผูก

1. ลูกดื่มนมแม่ล้วนแล้วไม่อึ – เด็กที่ดื่มนมแม่ล้วนแล้วไม่อึ ไม่ใช่ท้องผูกนะคะ เพราะนมแม่นั้นย่อยและดูดซึมง่ายเพราะมาจากกระบวนการผลิตน้ำนมแบบอะโพไครน์ ทำให้ไม่มีกากใยเหลือค้างเป็นก้อนอึมากเหมือนนมเสริมหรืออาหารเสริม ดังนั้นเด็กนมแม่ล้วนจึงอาจไม่อึ 3-4 วัน หรือบางคนไม่อึเป็นสัปดาห์เพราะต้องมีก้อนอึมากพอให้มีแรงเบ่ง แต่เมื่ออึแล้วจะนุ่ม เหลวปกติค่ะ ถ้าน้องยังร่าเริง ดื่มนมแม่ได้ได้ปกติ นอนหลับดี ตอนอึไม่มีอาการเบ่งเกร็งตัวสั่นก็แปลว่าปกติค่ะ

2. ลูกเริ่มดื่มนมแม่สลับนมเสริมแล้วท้องผูก – สาเหตุนี้อาจเกิดจากลำไส้ลูกยังไม่พร้อมกับย่อยและขับถ่ายนมเสริมซึ่งมีกากใยมากกว่านมแม่ หรือคุณแม่เลือกสูตรนมเสริมที่ไม่เหมาะกับลูก แก้ได้โดยการให้ดื่มนมแม่เป็นหลักและเปลี่ยนสูตรนมเสริมให้เหมาะสมกับการย่อยและการขับถ่ายของ

3. ลูกดื่มนมเสริมอย่างเดียวแล้วท้องผูก – ปัญหานี้มักเกิดกับคุณแม่ที่ไม่มีน้ำนมให้ลูก จึงจำเป็นต้องให้ลูกดื่มนมเสริม คุณแม่แก้ไขอาการลูกท้องผูกได้ด้วยการเปลี่ยนและเลือกสูตรนมที่เหมาะกับการย่อยและการขับถ่ายของลูกให้มากที่สุด จากการศึกษาพบว่า ระบบสร้างน้ำนมแบบ "อะโพไครน์" ที่เป็นระบบการสร้างน้ำนมของคนนั้น เป็นรูปแบบเดียวกับระบบสร้างน้ำนมของแพะด้วยค่ะ (Wooding and Peaker LINZELL 1970) จึงทำให้ย่อยง่าย ขับถ่ายง่าย ไม่ท้องผูก และหลังจากดื่มนมเสริมแล้วควรให้ดื่มสะอาดต้มสุกเล็กน้อย เพื่อให้ระบบขับถ่ายทำงานดีขึ้น

                                                                        ลงทะเบียนรับฟรีนมแพะขนาดทดลอง คลิก

อ้างอิง 

• https://www.pobpad.com/สีอุจจาระบอกอะไรได้บ้า-2