รู้ไหมว่าโปรตีนเป็นสารอาหารสำคัญอย่างหนึ่งในช่วงที่คุณแม่กำลังตั้งครรภ์ เพราะต้องนำไปใช้เสริมสร้างอวัยวะและกล้ามเนื้อของมารดาและทารก หากได้รับไม่เพียงพออาจจะเกิดผลเสียต่อแม่และลูกได้

ความผิดปกติที่เกิดขึ้นได้เมื่อแม่ได้รับโปรตีนไม่เพียงพอ

1. ความผิดปกติกับคุณแม่

หากคุณแม่ได้รับโปรตีนไม่เพียงพอจะ มีอาการบวม โลหิตเป็นพิษ โลหิตจาง กล้ามเนื้อมดลูก ไม่แข็งแรง แท้งง่าย ภูมิต้านทานโรคต่ำ และอาจจะมีน้ำนมน้อยด้วย ทั้งนี้การขาดโปรตีนก็ยังมีผลทำให้เกิดการขาดสารอาหารอื่นๆ ได้อีกด้วย เช่น ขาดแคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินเอ และวิตามินต่างๆ เป็นต้น

2. ความผิดปกติกับลูกน้อยในครรภ์

ผลเสียที่เกิดกับลูกในครรภ์ คือ มีการเจริญเติบโตที่ไม่สมบูรณ์ เกิดภาวะโลหิตจาง น้ำหนักตัวน้อยกว่า จำนวนเซลล์และขนาดของเซลล์สมองลดน้อยลง เป็นต้น

แม่ตั้งครรภ์ควรได้รับโปรตีนเท่าไรถึงจะเพียงพอ

แม่ตั้งครรภ์ต้องการโปรตีนที่มากกว่าคนทั่วไปเพราะจะต้องนำไปใช้ในการขยายตัวของรก มดลูก เต้านม ปริมาณเลือดและเนื้อเยื่อของทารกบางส่วน เพราะฉะนั้น โปรตีน จึงเป็นสารอาหารสำคัญสำหรับโดยเฉพาะในช่วงไตรมาส 2 และ ไตรมาส 3 ที่ใกล้คลอด เด็กในครรภ์จะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วและต้องการโปรตีนมากที่สุด ซึ่งโดยปกติแม่ตั้งครรภ์ ควรได้รับโปรตีนวันละประมาณ 75 – 110 กรัมต่อวัน ขึ้นอยู่กับน้ำหนักและระยะตั้งครรภ์ของคุณแม่ด้วย 

หากตั้งครรภ์ในระยะ 1-3 เดือน ควรได้รับโปรตีนวันละประมาณ 0.8 กรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัว

หากตั้งครรภ์ในระยะ 3 เดือนเป็นต้นไปก่อนคลอด ควรเพิ่มโปรตีนเป็นวันละประมาณ 1.3 กรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัว หรือควรได้รับโปรตีนวันละประมาณ 70 กรัมต่อวัน

อาหารธรรมชาติมีโปรตีนสูง ย่อยง่าย บำรุงครรภ์คุณแม่ 

เนื่องจากแม่ตั้งครรภ์ มักมีอาการท้องผูก และย่อยยาก จึงควรเลือกรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง และย่อยง่าย และคุณแม่ควรได้รับสารอาหารที่หลากหลาย เพื่อบำรุงครรภ์ ที่สำคัญควรหลีกเลี่ยงอาหารประเภทกึ่งสำเร็จรูป โดยแหล่งโปรตีนธรรมชาติที่คุณแม่สามารถรับประทานได้ ได้แก่

1. เนื้อสัตว์ ซึ่งเนื้อสัตว์ เป็นแหล่งของโปรตีน เนื้อสัตว์ที่แม่ควรจะเลือกรับประทานจะต้องเป็นประเภทที่ย่อยง่าย ได้แก่ เนื้อปลา ปลาทะเล ปลาแซลมอน ปลาทู ปลาทูน่า ปลาสำลี ปลาตัวเล็ก เนื้อหมูไม่ติดมัน อกไก่ และ ตับหมูหรือตับไก่ เป็นต้น

2. นม นอกจากจะให้โปรตีนสูง และย่อยง่ายแล้ว แล้วยังเป็นแหล่งแคลเซียมที่ช่วยป้องกันการเกิดภาวะกระดูกพรุนในคุณแม่ได้อีกด้วย ซึ่งปกติคุณแม่ที่ตั้งครรภ์จะมีปัญหาเรื่องการขับถ่ายและการย่อย อาจจะเลือกดื่มเป็นนมแพะ ที่มีโปรตีนสูง และย่อยง่ายกว่านมวันถึง 2 เท่า แม่ท้องกินแล้วย่อยง่าย ท้องไม่อืด และแพะมีระบบสร้างน้ำนม อะโพไครน์ คล้ายนมแม่ มีส่วนช่วยในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ช่วยบำรุงและช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้คุณแม่และทารกในครรภ์แข็งแรง

3. ไข่ จัดเป็นอาหารที่มีโปรตีนสูง กินง่าย โดยไข่ขาว 1 ฟองมีโปรตีน 6-7 กรัมซึ่งเป็นโปรตีนย่อยง่าย เพิ่มกล้ามเนื้อและช่วยในการเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน สร้างเม็ดเลือดและช่วยให้อวัยวะต่าง ๆ ของตัวอ่อนเจริญเติบโตได้อย่างเหมาะสม

4. ถั่วและธัญพืช เป็นโปรตีนที่ใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์และมีใยอาหารธรรมชาติ พืชตระกูลถั่วและธัญพืชที่แม่ท้องสามารถรับประทานได้ ได้แก่ ถั่วเหลือง เมล็ดฟักทอง เมล็ดทานตะวัน อัลมอนด์ งาดำ ข้าวฟ่าง ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ข้าวโพด เป็นต้น

5. ผัก นอกจากจะให้วิตามินอย่างที่ทราบกันแล้ว รู้หรือไม่ว่าในผักบางชนิดก็มีโปรตีน ซึ่งเป็นแหล่งโปรตีนธรรมชาติด้วยเช่นกัน จะเห็นได้ในปัจจุบันก็เริ่มมีผลิตภัณฑ์โปรตีนจากพืชออกมา ซึงผักที่คุณแม่สามารถรับประทานได้ดีและให้โปรตีนได้แก่ บรอกโคลี ต้นอ่อนทานตะวัน ปวยเล้ง เป็นต้น

แม้ว่าอาหารประเภทโปรตีนจะมีประโยชน์สำหรับแม่มากแต่สารอาหารอื่น ๆ ก็สำคัญไม่แพ้กันเลยเพราะฉะนั้นคุณแม่ท้องควรเลือกบริโภคอาหารที่มีสารอาหารสำหรับคนท้องให้หลากหลาย และครบทั้ง 5 หมู่ เพื่อช่วยบำรุงและดูแลสุขภาพ ร่างกายของคุณแม่และลูก สมบูรณ์แข็งแรงได้